โครงการสร้างเสริมสุขภาวะผู้หญิงที่อยู่ร่วมกับเอชไอวี จ.ขอนแก่น

มูลนิธิพัฒนาเครือข่ายเอดส์ สำนักงานภาคอีสาน (เอดส์เน็ท) เป็นองค์กรพัฒนาเอกชน ที่ทำงานด้านส่งเสริมให้ความรู้การป้องกันและแก้ไขปัญหาเรื่องสุขภาพ เอดส์ และวัณโรค ในทุกกลุ่มประชากร ที่ผ่านมา มีการทำงานร่วมกับเครือข่ายผู้อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวีเอดส์ อ.น้ำพอง และ อ.หนองเรือ จ.ขอนแก่น ในโครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีระยะเวลาดำเนินงาน 5 เดือน (กันยายน พ.ศ. 2558–มกราคม พ.ศ.2559) เพื่อศึกษาข้อมูลและพัฒนาศักยภาพทีมงานในระดับท้องถิ่น ให้มีฐานคิดมุมมองเชิงบวกเกี่ยวกับผู้หญิงอยู่ร่วมกับเชื้อฯในชุมชน และพร้อมเป็นผู้นำสร้างการเปลี่ยนแปลงการทำงานด้านสุขภาวะผู้หญิงและความเป็นธรรมทางเพศ

จากการทำงานที่ผ่านมา เห็นได้ชัดเจนว่าถึงแม้ประเทศไทยจะมีการรณรงค์และสร้างความเข้าใจเรื่องการอยู่ร่วมกับผู้ติดเชื้อฯ และมีโครงการต่าง ๆ มากมายที่ดำเนินการป้องกันและแก้ไขปัญหาเอชไอวี/เอดส์ในชุมชน แต่ผลการศึกษาข้อมูลร่วมกับทีมนักวิจัยชุมชนของ 2 พื้นที่ ชี้ให้เห็นว่าในพื้นที่ยังคงมีสถานการณ์ปัญหาเรื่องการตีตรา การไม่ยอมรับ และคนในชุมชนยังมีทัศนคติเชิงลบกับผู้หญิงอยู่ร่วมกับเชื้อฯ เช่น การไม่ยอมรับประทานอาหารร่วมกัน ไม่ให้ใช้ห้องน้ำร่วมกัน ถูกมองว่าน่าสงสาร เป็นคนมีกรรม และมักถูกจำกัดโอกาสในการทำกิจกรรมร่วมกับชุมชน จาการศึกษาพบว่าปัญหาเหล่านี้ มาจากสาเหตุหลัก 2 ประการคือ 1)ความรู้และความเข้าใจที่ถูกต้อง เกี่ยวกับช่องทางการรับเชื้อเอชไอวี/เอดส์ และ 2)ทัศนคติ ที่ยังไม่สามารถเปิดใจยอมรับการอยู่ร่วมกันได้อย่างเต็มที่ จึงส่งผลกระทบต่อผู้อยู่ร่วมกับเชื้อฯ ในการใช้ชีวิตประจำวัน หลายคนไม่กล้าเปิดเผยตนเอง เพราะกลัวว่าคนในชุมชนจะรู้ว่าตนเองอยู่ร่วมกับเชื้อฯ และจะถูกรังเกียจ ไม่ได้รับการยอมรับจากสังคม โดยเฉพาะผู้หญิง มักจะถูกตีตราและลดทอนคุณค่าของตนเอง คิดว่าตนเองไม่ใช่คนดี และขาดความมั่นใจในการดำเนินชีวิต ต้องอยู่กับความทุกข์ทรมานใจเพราะเหตุที่มีเชื้อเอชไอวี/เอดส์อยู่ในร่างกาย

การดำเนินโครงการในระยะนี้( 20 เดือน ตั้งแต่กรกฎาคม 2559 – กุมภาพันธ์ 2561) จึงเน้นกระบวนการที่สร้างการมีส่วนร่วมจากคนในชุมชน กลุ่มผู้นำผู้เกี่ยวข้อง และผู้ที่อยู่ร่วมกับเชื้อฯ ให้เข้ามาเรียนรู้และแก้ไขปัญหาร่วมกันอย่างแท้จริง โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ผู้หญิงที่อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวี/เอดส์ ได้รับความเป็นธรรมทางสังคม มีสิทธิ์และศักดิ์ศรี เท่าเทียมคนทั่วไปสังคม มีพลังใจและเห็นคุณค่าของตนเองเพิ่มมากขึ้น มีพื้นที่ดำเนินงาน 6 หมู่บ้าน ใน 2 อำเภอ จ. ขอนแก่น คือ 1)อ.น้ำพอง 3 หมู่บ้าน คือ บ้านสระกุด ต.ม่วงหวาน, บ้านหนองแสง ต.ท่ากระเสริม และบ้านเพี้ยฟาน ต.บัวเงิน และ 2)อ.หนองเรือ 3 หมู่บ้าน คือ บ้านหนองผือ, บ้านหนองแสง หมู่ 2,3 ต.บ้านผือ และบ้านโนนศิลา ต.บ้านกง โดยหลังจากการทำงาน เราคาดหวังว่าจะเกิดแกนนำที่สร้างการเปลี่ยนแปลง มีชุมชนที่มีความเข้าใจ ยอมรับ และเปิดโอกาสให้กับผู้หญิงอยู่ร่วมกับเชื้อฯ ตลอดจนมีความมั่นใจ และเห็นความสำคัญและคุณค่าชีวิต ศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ของตนเอง